Azərbaycanda əhalinin yaş strukturu dəyişdikcə təqaüd sistemi ilə bağlı suallar da aktuallaşır. AzPost bildirir ki, Dövlət Statistika Komitəsinin məlumatına görə, ölkədə pensiya yaşına çatanların sayı artmaqdadır. Hazırda orta pensiya məbləği təxminən 460 manata yaxındır və bu göstərici son illərdə müəyyən qədər artsa da, yaşayış minimumu ilə müqayisədə hələ də aşağıdır.
Bir çox ekspertlər mövcud təqaüd sisteminin uzunmüddətli dövrdə dayanıqlı olmayacağını bildirirlər. Bunun əsas səbəbi demoqrafik tarazlığın dəyişməsidir. Gənc əhali nisbətən azalır, yaşlı nəsil isə çoxalır. Nəticədə bir pensiyaçıya düşən işləyən vətəndaş sayı azalır. Bu isə sosial sığorta fondlarına olan yükü artırır və təqaüd təminatının keyfiyyətinə təsir göstərir.
Bəzi ölkələrdə tətbiq olunan fərdi pensiya yığım sistemləri Azərbaycanda da gündəmə gətirilib. Bu modelə görə, vətəndaşlar öz pensiyalarını dövlətin deyil, şəxsi yığım fondlarının vasitəsilə formalaşdırır. Lakin bu sistemin Azərbaycanda effektiv işləməsi üçün güclü maliyyə bazarı və insanlarda uzunmüddətli qənaət mədəniyyəti olmalıdır.
Digər tərəfdən, qeyri-rəsmi məşğulluq problemi də təqaüd sisteminə mənfi təsir göstərir. Rəsmi əmək müqaviləsi olmadan çalışanlar sosial ödəniş etmədiklərindən pensiya hüququndan da məhrum qalırlar. Bu hal xüsusilə regionlarda geniş yayılıb və dövlətin gələcək öhdəliklərini artırır.
Təqaüd sistemi yalnız iqtisadi deyil, eyni zamanda sosial sabitlik məsələsidir. Gələcəkdə daha dayanıqlı model üçün islahatlara ehtiyac var. Mütəxəssislər düşünürlər ki, bu islahatlar mərhələli şəkildə, əhalinin sosial müdafiəsini zəiflətmədən həyata keçirilməlidir.
