Daimi unutqanlıq, yaddaş problemlərinin səbəbi təkcə ciddi bir xəstəlik deyil, həm də pis yuxu, qidalanma pozğunluğu, stress, artan narahatlıq ola bilər.
Azpost.info bildirir ki, Harvard Tibb Məktəbinin müəllimi, psixiatr, beyin üzrə ekspert Uma Naidi CNBC telekanalına yaddaşı güclü saxlmağa kömək edən amillərdən, riayət elədiyi qaydalardan danışıb.
“Qızardılmış yeməklər və tərkibində çox şəkər olan şeylər yeməyin”
Qızardılmış yeməklər öyrənməyə və yaddaşa mənfi təsir göstərir. Həddindən artıq qızardılmış yemək iltihab yarada, bu da beyinə gedən qan damarlarını zədələyə bilər. Şirniyyatı həddindən artıq yemək isə beyin də daxil olmaqla, artıq qlükozaya səbəb olur. Araşdırmalara görə, bu, yaddaşın zəifləməsi və beynin yaddaşa nəzarət edən hissəsi olan hipokampusun daha az plastik olması ilə bağlıdır. “Mən həmişə zehni aydın saxlamağa kömək edən antioksidanlar olan luteolin və C vitamini ilə zəngin qidalar yeməyə çalışıram. Luteolinin mənbələri kərəviz, nanə, cəfəri, alma, kələm və acı bibərdir. C vitamini sitrus meyvələrində, kividə və şirin bibərdə olur”.
“Bir şüşə su olmadan heç yerə getmirəm”
Su beynin kütləsinin 75%-ni təşkil edir, buna görə də bütövlükdə bədəni yaxşı nəmləndirmək yüksək koqnitiv performansın açarıdır. Qəhvə, xüsusilə şirin qazlı içkinin əvəzinə suyu seçirəm. Onlar sadəcə beyində ciddi nasazlığa səbəb ola bilər. Suya təzə meyvə və nanə də əlavə edirəm. Nə qədər su içmək çox fərdi bir məsələdir. Onun üçün vahid standart yoxdur. Ancaq sağlam insanlar üçün ümumi qayda hər kiloqram çəki üçün gündə təxminən 30 ml sudur.
“Təmiz havaya getmək fürsətini əldən vermirəm”
2022-ci ildə aparılan bir araşdırma beyində D vitamini səviyyəsinin yüksək olmasının yaddaş və koqnitiv pozğunluqların aşağı səviyyəsi ilə əlaqəli olduğunu göstərib. D vitamini necə əldə etməl? Müntəzəm olaraq açıq havada olun. Buna görə də təbiətdə vaxt keçirməyə çalışıram. Hər gün təmiz havada 10 dəqiqənin D vitamininin lazımi dozasını almasına kömək edəcəyinə dair sübutlar var. Doğrudur, burada iqlim, mövsüm, hətta ətraf mühitin çirklənməsi də çox təsir edir.
“Mən özümü neqativliyə sürükləməyə icazə vermirəm”
Hətta ən xoşbəxt insanlar bəzən narahatlıq kimi mənfi hisslər yaşayırlar. Ancaq mənfiyə köklənməmək vacibdir. Bir az meditasiya kömək edir. Həmçinin, düzgün nəfəsalma. Stressin sizə üstün gəldiyini hiss etdiyiniz anda bu təcrübədən istifadə edilməlidir – nəfəs sürətlənir, çiyinlər gərginləşir, ürək döyüntüsü sürətlənir. Beş saniyə burnunuzdan dərin, uzun nəfəs alın və nəfəsinizi saxlayaın. Bir saniyə daha sürətli nəfəs alın və nəfəsinizi başqa üç saniyə saxlayın. Altı saniyə ağzınızdan yavaş, uzun nəfəs alın. Bu tənəffüs kompleksi ən azı üç dəfə təkrarlanmalıdır.
“Mən kifayət qədər yatmağa icazə vermirəm”
Tez-tez yaddaş problemləri, unutqanlıq, idrakın zəifləməsi və “beyin dumanı” bədəninizin daha çox istirahətə ehtiyacı olduğuna işarədir. Tədqiqatçılar müəyyən ediblər ki, gecədə ən azı yeddi saat yatmaq yaşlı insanlarda beyin sağlamlığını və fiziki hazırlığını əhəmiyyətli dərəcədə yaxşılaşdıra bilər. Həmişə mütəmadi olaraq idman etməyə çalışıram. Bu, enerjini artırır və beyində və bədəndə keyfiyyətli yuxuya kömək edən bioloji prosesləri sintez etməyə kömək edir.
Azpost.info