Dünyada ənənəvi banklar üçün boş qalan islam aləmini islam fintexləri – yeni islam bankı startapları tutmağa başlayıb.
İslama yaxın olan bir neçə Fintech startapları müsəlman investorları maraqlandırmaq üçün şərait qanunlarına uyğun rəqəmsal bank məhsullarını təqdim etməyə başlayıblar.
Bu tətbiqlər digər bank tətbiqlərindən fərqli olaraq daha sərt qaydalarla işləyir. Yeni bank məhsulları müsəlman aləmi üçün – 1,8 milyard nəfər və ya dünya əhalisinin 20%-i üçün aktualdır.
İslam startapları əla vaxtda yaranıb. Hazırda əksər banklar və onların iş prinsipləri halal deyillər və şəriət qanunlarına ziddirlər.
Belə ki, Şəriət qanununa görə, müsəlmanlar bank işi apararkən müəyyən qaydalara əməl etməlidirlər. Onlar:
– Faiz ödəməməli və ya toplamamalıdırlar
– Qeyri-bərabər əməliyyatlarda iştirak etməməlidirlər
– Etik olmayan investisiyalar etməməlidirlər
Qərb banklarının əksəriyyəti bütün bunlara icazə verdiyindən, müsəlmanların ənənəvi banklara sərmayə qoyması çətinliyi yaranır. Məhz buna görə də İslam fintechləri müsəlmanlar üçün yeni seçimlər təklif edirlər.
«Niyah» (Birləşmiş Krallıq) və «İnşa» (Almaniya) kimi staptaplar zəmanət verirlər ki, müştərilərinin pulları spirt, porno, qumar, tütün və ya donuz əti kimi çirkli sahələrə yatırılmayacaq.
Böyük Britaniyanın «Qardus» adlı startapı isə, həm də dini baxımdan icazə verilən kreditlər təklif edir.
Bu startaplar hələ də tam özlərini tutmayıblar, oturuşmaq üçün mübarizə aparırlar. Ümumiyyətlə, şəriət bankçılığı mürəkkəb və bahalıdır və İngiltərədə hətta müsəlmanlarının 50% -i şəriətə uyğun banklardan istifadə etmir.
Lakin şəriətə əsaslanan startaplar uğurlu olsalar, «Triodos», «Bunq» və ya «Shorehouse» kimi daha geniş “etik” bankların fərqli inanclara malik istifadəçilər üçün təmin edəcəyi bir gələcəyin əlamətləri olacaqlar.(fed.az)
