“İnsan təkamül yarışını boş beyini ilə qazanıb” –Professor Vyaçeslav Dubinin

Hər hansı beyin funksiyası təkamülün nəticəsidir. Nə üçün biz planetin ilk ağıllı varlığı olduq? Biz nə ən yaxşı görmə qabiliyyətinə, nə ən yaxşı qoxu hissinə, nə də ən yaxşı eşitmə qabiliyyətinə malikik. İnsan bu yarışı əsasən öz əli, inkişaf etmiş sosial ünsiyyət və böyük, boş beyini vasitəsilə qazanıb”.

Azpost.info bildirir ki, bu barədə “Komsomolskaya Pravda” radiosuna müsahibəsində neyrofizioloq, biologiya elmləri doktoru, Lomonosov adına Moskva Dövlət Universitetinin biologiya fakültəsinin insan və heyvan fiziologiyası kafedrasının professoru Vyaçeslav Dubinin bildirib.

Alimin sözlərinə görə, planetimizdə təkamül iki qlobal yol seçib. Birincisi, anadangəlmə çox şey edə bilən kiçik standart beyinlərdir: “Məsələn, 100 min neyron (bizdə isə 90 milyard) olan bir hörümçək anadangəlmə tor hörməyə qadirdir. Arılar isə pətəklərdə hüceyrə əmələ gətirə bilirlər. İkinci yol  əvvəlcədən böyük, lakin boş beyinlərin yaratmaqdır. Biz bura sonradan həyat boyu məlumatları yazırıq. Hardan alırıq? Valideynlər və digər üzvlərlə qarşılıqlı əlaqə və ünsiyyətdən. Homo sapiensin gücü ondadır ki, biz həqiqətən beynin nəhəng boş sahələri ilə doğulmuşuq”.

O qeyd edib ki, insan beynində əvvəlcədən quraşdırılmış neyron şəbəkəsi var ki, orada istənilən dili qeyd etmək olar: “Üç-dörd yaşına qədər istənilən dil mühitində olan uşaq yaxşı söhbət edə bilir. Fərqi yoxdur Amazon tropik meşələrində, Afrika səhrasında, Barents dənizinin sahilindəki kiçik bir kənddə, bir meqapolisdə yaşaya bilərsiniz. Ancaq ana dili, şifahi nitq və ünsiyyət bacarıqları üçün proqramlar uşağın beynində eyni dərəcədə uğurla qurulur”.

Dubinin sözlərinə görə, beyin tez-tez birlikdə işləyən və tez-tez rəqabət aparan sistemlər dəstəsidir: “Ehtiyaclarınızı dinləməyə başlasanız görərsiniz ki, siz eyni zamanda həm arıqlamaq,  avarlıq etmək, ingilis dilini öyrənmək və kompüterdə oynamaq istəyirsiniz. Bunlar öz aralarında mübahisə edən ilk növbədə kök strukturlarında yerləşən beynin fərdi neyron şəbəkələridir. Müasir neyrofiziologiya ehtiyaclarla əlaqəli təxminən iyirmiyə yaxın blok müəyyənləşdirib”.

Azpost.info

Əvvəlki məqalə

COP29-da Ermənistanın dağ-mədən fəaliyyətinin ekoloji fəsadlarına dair yan tədbir keçirilib

Sonrakı məqalə

Ronaldinyo COP29 məkanındakı pavilyonları ziyarət edib