Alimlər ilk dəfə olaraq siçanların kök hüceyrələrindən beyini, ürək döyüntüsü və digər bədən orqanlarının əsas elementləri olan embrion əldə ediblər.
Azpost.info bildirir ki, bu barədə “Nature” jurnalı məlumat yayıb.
Kembric Universitetinin bioloqları təcrübə zamanı üç növ kök hüceyrə – embrion kök hüceyrələr (ESC), trofoblast hüceyrələr (TSC) və iXEN hüceyrələri ilə işləyiblər. Alimlər embriogenezdə iştirak edən müəyyən gen dəstlərinin tənzimləyərək hüceyrələrin 8,5 gün ərzində ardıcıl inkişaf mərhələlərini keçən strukturlarının öz-özünün təşkilinə nail olublar. Onlarda ürək, ön və ara beyin və sarı kisəsi meydana gəlib.
İnsan embrionunun uğurlu inkişafı üçün embriona çevriləcək toxumalar ilə embrionu ana ilə birləşdirəcək toxumalar arasında düzgün qarşılıqlı əlaqə lazımdır. Döllənmədən sonra ilk həftədə üç növ kök hüceyrə inkişaf edir: biri nəticədə bədənin öz toxumalarına çevrilir, digər ikisi isə embrionun inkişafını dəstəkləyir. Bu embriondan kənar kök hüceyrə növlərindən biri plasenta, ikincisi isə embrionun böyüdüyü və qida maddələrini aldığı yer olan sarı kisəsidir.
Alimlər hər üç növ kök hüceyrənin mədəni missiyasını düzgün nisbətdə və düzgün qida mühitində birləşdirdilər. Alimlər tədqiqatın əsas nailiyyəti kimi tam embrion beynin formalaşmasını göstərirlər. Alimlər həmçinin sinir borusunun inkişafına cavabdeh olan əsas geni də ayırıblar. Nəticədə, sintetik embrionlar uyğun mutasiyaya malik heyvanlarla eyni qüsurları inkişaf etdirib. Bu, böyüyən embrionların mayalanmış hüceyrələrindən alınan embrionlara bənzədiyini göstərir.
Yaranan embrionlar “in vitro” (in vitro) embrion proseslərini öyrənmək üçün uyğun platformadır. Tədqiqatçılar ümid edirlər ki, laboratoriyada “in vitro” mayalanma ilə inkişaf edən bəzi embrionların niyə sağ qaldığını və tam hüquqlu orqanizmə çevrilməkdə davam etdiyini, digərlərinin isə öldüyünü anlamağa kömək edəcək. Məlumdur ki, yüksək abort riski üç növ kök hüceyrənin bir-birinə mexaniki və kimyəvi siqnallar göndərməyə başladığı, embriona düzgün inkişaf yolu göstərdiyi bir vaxtda baş verir.
